Przedsiębiorcy dostarczający produkty na rynek muszą mierzyć się z ciągłymi niekorzystnymi czynnikami, które zmuszają ich do podnoszenia cen. Głównymi z nich są rosnące ceny pracy oraz bardzo wysokie ceny energii, wynika z analiz przeprowadzonych przez Polski Instytut Ekonomiczny.
Wysokie ceny kosztów pracy źródłem licznych kłopotów przedsiębiorców
Wzrost cen w wielu branżach na przestrzeni ostatnich lat był w dużej mierze efektem rosnących kosztów pracy, które stały się kluczowym czynnikiem determinującym podwyżki w firmach produkcyjnych, handlowych, budowlanych oraz usługowych. Przedsiębiorstwa, które zdecydowały się na podniesienie cen, niemal jednogłośnie (81 proc.) wskazywały właśnie na koszty zatrudnienia jako główną przyczynę tej decyzji. W sektorze budowlanym wzrost kosztów pracy wywarł szczególnie silny wpływ, decydując o polityce cenowej aż 87 proc. firm, a w sektorze produkcyjnym – 84 proc.
W przypadku firm usługowych koszty pracy stanowiły poważne obciążenie, niemal na równi z gwałtownie rosnącymi cenami energii, które wskazywało 79 proc. przedsiębiorstw. Podobnie w produkcji, gdzie oprócz wysokich kosztów zatrudnienia znacznie wzrosły wydatki na materiały i komponenty. Również handel odczuł istotny wpływ kosztów pracy, choć tam dodatkowo rosnące ceny były stymulowane przez wzrost popytu i konkurencję na rynku.
Mniej intensywne podwyżki cen miały miejsce w sektorze transportu i logistyki, gdzie większość przedsiębiorstw starała się utrzymać ceny na stałym poziomie. Dla tego sektora koszty pracy, choć istotne, nie wpłynęły tak znacząco na ogólną politykę cenową jak w innych branżach.
Niekorzystne perspektywy na przyszłość
Rosnące koszty prowadzenia działalności, w tym szczególnie koszty pracy, stanowią coraz większe wyzwanie dla przedsiębiorców i są jednym z głównych czynników skłaniających ich do podnoszenia cen produktów i usług. Prognozy na najbliższe miesiące nie zapowiadają ulgi w tym zakresie – aż 70 proc. przedsiębiorców ocenia, że wysokie koszty pracownicze znacząco utrudniają prowadzenie biznesu. Presja na wynagrodzenia, wywołana zarówno przez inflację, jak i zmiany w prawie, wzmacnia oczekiwania wzrostu kosztów pracy, co sprawia, że firmy coraz częściej szukają sposobów na utrzymanie rentowności, a jednym z rozwiązań jest dostosowanie cen do rosnących obciążeń finansowych.
Pomimo tych trudności, co piąta firma planuje podwyżki wynagrodzeń na początku 2025 r. Decyzje te są powiązane zarówno z nadchodzącym wzrostem płacy minimalnej, jak i z koniecznością przyciągania i utrzymania wykwalifikowanych pracowników, których niedobór staje się coraz bardziej odczuwalny. Dla prawie połowy przedsiębiorstw brak dostępnych pracowników stanowi poważną barierę w rozwoju. Wyższe wynagrodzenia postrzegane są jako inwestycja, która, choć kosztowna, ma zapewnić stabilność kadrową niezbędną do dalszego funkcjonowania i rozwoju firm w coraz bardziej wymagających warunkach ekonomicznych.