Coraz szerszy i łatwiejszy dostęp do internetu, to z pewnością wielki przywilej dzisiejszych czasów. Korzystanie z sieci przez osoby, które wcześniej nie miały styczności z internetem może jednak objawiać się na przykład zbyt dużym zaufaniem do wiadomości otrzymywanych od nieznajomych. Jednym ze sposobów wyłudzania pieniędzy jest tzw. oszustwo nigeryjskie. Tłumaczymy jak się przed nim bronić.
Oszustwo nigeryjskie, wiele osób się nabiera
Oszustwo nigeryjskie, fraud nigeryjski, nigeryjski przekręt, określeń jest wiele, jednak chodzi o ten sam rodzaj phisingu. Ostatnio głośno było o sprawie Francuzki, która myślała, że finansuje operację Brada Pitta. Okazało się jednak, że wysłała pieniądze oszustowi, który działał z obszaru Nigerii, poinformował Marwan Ouarab, założyciel strony Find My Scammer zajmującej się tropieniem różnego rodzaju internetowych oszustw. Oszustwo nigeryjskie może mieć jednak wiele wersji, niekoniecznie polegające na podszywaniu się pod sławne osoby. Opisywaliśmy już przekręt na Fundację Kristine Wallenstein, gdzie potencjalna ofiara otrzymuje e-mail z wiadomością o rzekomym przekazaniu jej sporej sumy pieniędzy.
Nazwa oszustwa nigeryjskiego pochodzi od jego początków w latach 90., gdy w pogrążonej w kryzysie Nigerii wielu przestępców wykorzystywało naiwność internautów. Choć dziś proceder ma globalny zasięg, jego korzenie sięgają znacznie dalej. Już wcześniej funkcjonowała podobna metoda znana jako „hiszpański więzień”. Oszuści wysyłali listy do zamożnych osób, podając się za uwięzionych bogaczy, którzy w zamian za pomoc finansową obiecywali wysoką nagrodę. Ofiary, pokrywając koszty „wyzwolenia” – łapówki czy podróżne – nigdy nie otrzymywały obiecanego wynagrodzenia.
Rodzaje oszustwa nigeryjskiego
Do najczęstszych oszustw nigeryjskich należą fałszywe informacje o rzekomym spadku, wygranej w loterii organizowanej przez milionera czy propozycje pomocy w transferze dużych sum z zagranicznych kont. Oszuści często podszywają się także pod skorumpowanych urzędników szukających wsparcia w ucieczce lub osoby zbierające fundusze na leczenie bliskich, manipulując ofiarami, by wyłudzić pieniądze, informują strony polskiego rządu.
Rzeszowska policja opisuje przypadek oszustwa, w którym mężczyzna podszył się za amerykańskiego lekarza pracującego w Iraku i nawiązał kontakt z mieszkanką Podkarpacia. Przekonał ją, że ma dla niej paczkę z dużą sumą pieniędzy i złotem, którą miała odebrać. Wkrótce kontaktowały się z nią osoby podające się za pracowników urzędu celnego, które nakłaniały ją do dokonania wpłat, aby przesyłka mogła ruszyć dalej. Kobieta, śledząc instrukcje oszustów, wykonała kilka przelewów, tracąc swoje oszczędności.
Jeszcze inny rodzaj fraudu nigeryjskiego opisuje Urząd Komisji Nadzoru Finansowego. Przestępca podszywający się pod pracownika banku kontaktuje się z ofiarą przez e-mail, informując ją o nieznanym spadku po zmarłym kliencie banku. Po wyrażeniu zainteresowania, przesyła spreparowane dokumenty potwierdzające istnienie konta. Często dochodzi także do telefonicznego kontaktu, w którym oszust wciąga kolejne osoby, np. dyrektora banku, aby uwiarygodnić historię. Na tym etapie ofiara jest informowana o konieczności poniesienia kosztów, takich jak opłaty bankowe czy usługi prawników, aby przejąć środki.
Jak bronić się przez nigeryjskim przekrętem
Aby uniknąć oszustwa, należy zachować zdrowy rozsądek i nie ufać zbyt obiecującym ofertom. Jeśli ktoś oferuje dużą sumę pieniędzy za niewielką pomoc, warto zachować ostrożność. Przed zawarciem jakiejkolwiek transakcji online, warto sprawdzić wiarygodność organizacji lub osoby, sprawdzając opinie i stronę internetową. Nigdy nie należy wysyłać pieniędzy osobom, których się nie zna, a jeśli pojawią się wątpliwości, lepiej zrezygnować z transakcji.
Jeśli padło się ofiarą oszustwa, należy jak najszybciej zgłosić sprawę na Policję oraz powiadomić bank, aby spróbować anulować transakcję. Podejrzane strony, wiadomości czy aktywności można zgłosić do CERT Polska, korzystając z formularza na stronie, e-maila [email protected] lub SMS-a pod numer 799 448 084. Więcej informacji o oszustwach można znaleźć na stronie CERT Polska, przypomina gov.pl.