Coraz większa liczba przedsiębiorców, zwłaszcza tych prowadzących średnie i duże firmy, wyraża głębokie zaniepokojenie przyszłością swojej działalności. Zgodnie z wynikami badania Miesięcznego Indeksu Koniunktury, powodem tych obaw jest znaczne zwiększenie uciążliwości praktycznie wszystkich barier, które utrudniają prowadzenie biznesu.
Firmy boją się o swoją przyszłość
Dane GUS pokazują pogorszenie wyników finansowych przedsiębiorstw niefinansowych zatrudniających co najmniej 50 osób. W pierwszym półroczu 2024 r. ich przychody spadły o 5,4 proc. w porównaniu do analogicznego okresu roku poprzedniego. Wynik finansowy ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów zmniejszył się aż o 28,2 proc. Zysk netto osiągnęło 71 proc. firm, podczas gdy rok wcześniej było to 75,6 proc.
Pogorszeniu uległ także wskaźnik poziomu kosztów, wzrastając z 93,9 proc. w pierwszej połowie 2023 r. do 95,3 proc. w analogicznym okresie 2024 r. W strukturze kosztów zauważalny jest wzrost udziału wynagrodzeń i usług obcych, przy jednoczesnym zmniejszeniu udziału zużycia materiałów i energii, co wynikało z reakcji firm na wzrost cen oraz prób ograniczenia wydatków. Rosnące koszty i niższe wyniki sprzedaży przełożyły się na spadek wskaźnika rentowności obrotu netto z 5,1 proc. do 3,8 proc., co obrazuje trudną sytuację finansową sektora.
Problemem koszty pracownicze i wysokie koszty energii
Analizy Polskiego Instytutu Ekonomicznego (PIE) z okresu od czerwca do listopada bieżącego roku wskazują, że średnie i duże przedsiębiorstwa najbardziej odczuwają wysokie koszty pracownicze, rosnące ceny energii oraz ogólną niepewność gospodarczą. W czerwcu 70 proc. przedsiębiorców z tej grupy oceniało płynność finansową swoich firm jako wystarczającą do zapewnienia ciągłości działania przez ponad trzy miesiące, a tylko 3 proc. uznawało ją za niewystarczającą na choćby miesiąc funkcjonowania. W listopadzie sytuacja uległa pogorszeniu – odpowiednio 62 proc. ocen pozytywnych i 5 proc. negatywnych wskazuje na pogłębiające się problemy z płynnością.
Kondycja finansowa dużych i średnich firm zmusza przedsiębiorców do poszukiwania sposobów na optymalizację kosztów, w tym również zatrudnienia. Według PIE poprawa sytuacji może być możliwa dzięki wzrostowi popytu krajowego, zwiększeniu eksportu oraz skuteczniejszemu zarządzaniu kosztami. Kluczowe mogą okazać się także działania marketingowe oraz rozwój oferty sprzedażowej, nastawione na budowanie wysokiej jakości produktów i usług.