Na jednej z polskich plaż mężczyzna tak po prostu znalazł majątek – okaz waży około 2 kg i jest wart grube dziesiątki tysięcy złotych. Co najważniejsze – każdy może taki znaleźć.
Tomasz Ołdziejewski znany szerzej widzom programów telewizyjnych „Złoto Bałtyku” oraz „Faceci ze stali” pokazał bryłę bursztynu, która waży ponad 2 kg. Serwis „Hello Mierzeja” szacuje, że bursztyn o wadze tylko 200 gramów może osiągnąć cenę nawet 10 tys. zł.
Złota mucha wciągnie każdego
Wokół szukania bursztynu jest osnuta intryga książki Joanny Chmielewskiej „Złota mucha”. Akcja powieści nieprzypadkowo rozgrywa się na Mierzei Wiślanej, gdzie Joanna i jej mąż stają się świadkami sensacyjnego wydarzenia związanego z wyłowieniem dużej ilości tego kamienia. Autorka nie tylko sprawnie opisuje przygodę związaną z bursztynem, ale również dostarcza informacji na temat tego, jak go szukać, kiedy najlepiej to robić oraz jakie są zasady postępowania i pielęgnacji bursztynu. Kto chce połączyć przyjemne z pożytecznym lepszego i bardziej sensacyjnego poradnika na lato nie znajdzie.
Co prawda sezon na najlepsze zbiory przypada w Polsce raczej na wczesną wiosnę, ale nic nie stoi na przeszkodzie, żeby zacząć szukać bursztynu właśnie latem.
Na bursztyn warto polować po szczególnie silnych sztormach. To właśnie wtedy entuzjaści tego hobby są w stanie zebrać najlepsze okazy o walorach kolekcjonerskich lub jubilerskich.
Bursztyn można zbierać i zabierać do domu bezkarnie
Co innego zbieranie, co innego wydobywanie bursztynu. To dwie osobne aktywności. W Polsce zbieranie bursztynu jest dozwolone amatorsko na plażach i w płytkim pobrzeżu morza. Najlepiej na wschodnich plażach wybrzeża Bałtyku – Zatoka Gdańska, Mierzeja Wiślana, Mierzeja Helska. Warunkiem jest używanie rąk a nie narzędzi mechanicznych. Tak znaleziony bursztyn można bez obaw zabrać do domu.
Za to poszukiwania i wydobywanie bursztynu na wydmach, klifach, w lasach i parkach narodowych jest zabronione. Wydobycie bursztynu na większą skalę wymaga uzyskania zezwoleń oraz spełnienia wymogów technicznych i środowiskowych.
Bursztyn słusznie kojarzy się Polakom głownie z morzem, ale to uproszczenie. Oprócz bałtyckich plaż na wschodzie można go znaleźć także w rejonie Parczewa w województwie lubelskim (złoże Górka Lubartowska i Niedźwiady). W 2024 roku złoża bursztynu w Polsce oszacowano na 3 690,20 ton.
Obrót bursztynem, jego import oraz eksport to główna działalność Krajowej Izby Gospodarczej Bursztynu, która zajmuje się także ochroną rynku przed podróbkami.
Ile można zarobić na bursztynie?
Cena bursztynu w Polsce w 2025 roku, podobnie jak w poprzednich latach zależy głównie od wielkości i jakości bryłek. Ceny wahają się od kilkuset złotych za kilogram drobnego bursztynu do nawet kilkudziesięciu tysięcy złotych za większe, wyjątkowe okazy:
- Drobny bursztyn (mniej niż 1g): 200-300 zł za kilogram.
- Średniej wielkości bryłki (do 200g): 1200 zł za kilogram.
- Duże bryłki (powyżej 200g): nawet 20 000 zł za kilogram.
Cena zależy również od stanu zachowania bursztynu, jego koloru i ewentualnych inkluzji (np. owadów). Bursztyn z inkluzją jest zdecydowanie droższy niż bursztyn bez inkluzji, jednak ustalenie dokładnej kwoty jest trudne i zazwyczaj odbywa się indywidualnie między sprzedającym i kupującym. Kamienie, w których owad jest w naturalnym kształcie i ma wszystkie kończyny mogą być naprawdę bardzo wartościowe.
Gdzie są największe złoża bursztynu?
Bursztyn to skamieniała żywica drzew iglastych, najczęściej z rodziny sosnowatych, znana również jako jantar lub amber. Powstaje w wyniku utraty wilgoci i sieciowania węglowodorów w żywicy, co jest następstwem długotrwałego przebywania w ziemi lub pod wodą – około 40 mln lat. Nazwa bursztyn pochodzi z języka niemieckiego i oznacza kamień, który się pali (bernstein).
Bursztyn występuje w różnych kolorach: od mlecznobiałego, jasnożółtego, pomarańczowego i czerwonego, przez niebieski i zielony do brunatnego i prawie czarnego. Może być przezroczysty, przeświecający lub nieprzezroczysty, a stopień przezroczystości zależy głównie od liczby i rozmieszczenia pęcherzyków gazów. Do tej pory na świecie znane jest około 60 odmian bursztynu.
Najpiękniejsze okazy można zobaczyć w gdańskim Muzeum Bursztynu, które mieści się w Wielkim Młynie. To tu znajduje się największa bryła bursztynu na świecie – waży aż 64,2 kg.
90 proc. światowych zasobów bursztynu pochodzi z rosyjskiego obwodu kaliningradzkiego i to wiadomo od wieków. Szlak handlowy zwany bursztynowym w V wieku łączył dzisiejsze Włochy z Rosją i biegł przez Węgry, Czechy, Polskę, Litwę, Łotwę i Estonię. W starożytności bursztyn uważano za kamień magiczny, amulet przynoszący szczęście i chroniący przed złem. Wykorzystywano go do wyrobu biżuterii, przedmiotów ozdobnych, a także w medycynie i rytuałach.
Był postrzegany także jako symbol bogactwa i wysokiego statusu społecznego.
Aby rozpoznać prawdziwy bursztyn, trzeba go wrzucić do wody. W kontakcie ze słoną, morską wodą pozostanie na powierzchni. Jeżeli wrzucimy go do słodkiej wody – opadnie na dno. Drugi sposób, to potarcie kamienia o wełnę i zbliżenie do małych skrawków papieru, które powinien przyciągnąć. Właśnie ze względu na elektrostatyczne właściwości jest nazywany z języka greckiego „elektronem”.
Czytaj też:
Uwaga na kosztowny parawan. Bo nie w każdym miejscu można go rozłożyćCzytaj też:
Bon turystyczny przeszedł zmiany. Trzecia transza będzie we wrześniu