Brak potomstwa rodzi wiele pytań o los majątku po śmierci. Polskie przepisy przewidują dziedziczenie ustawowe, w którym kolejność spadkobierców zależy od więzów rodzinnych.
Gdy nie ma dzieci, majątek przechodzi w ręce innych krewnych – od małżonka i rodziców po rodzeństwo, dalszą rodzinę, a w ostateczności gminę.
Warto wiedzieć, jak działa ta kolejność i dlaczego testament daje pełną kontrolę nad przyszłością swojego dorobku.
Dziedziczenie ustawowe – krok po kroku
Podstawą jest Kodeks cywilny. Jeśli zmarły nie sporządził testamentu, majątek dziedziczy się według ustawowej kolejności. Główne zasady są następujące:
- małżonek – jeśli żyje, dzieli spadek z rodzicami zmarłego; jeśli rodziców brak, przejmuje całość,
- rodzice – w przypadku braku małżonka dzielą majątek po równo; jeśli jednego z nich nie ma, jego część przechodzi na rodzeństwo spadkodawcy,
- rodzeństwo i dalsi krewni – jeśli nie ma dzieci, małżonka ani rodziców, spadek trafia do dziadków, ciotek, wujków, a w dalszej kolejności do kuzynów.
Ta kolejność pokazuje, że nawet odlegli krewni mogą stać się właścicielami mieszkania, domu czy oszczędności, jeśli nie zadbano o własny dokument.
Kiedy spadek przejmuje gmina lub państwo?
W sytuacjach skrajnych, gdy zmarły nie pozostawił dzieci, małżonka, rodziców ani dalszej rodziny, majątek przejmuje gmina ostatniego miejsca zamieszkania. Jeśli nie da się jej ustalić, spadek trafia do Skarbu Państwa. To pokazuje, jak istotne jest świadome planowanie spadku i sporządzenie testamentu, który pozwala samodzielnie wskazać spadkobierców, zamiast polegać na ustawowej kolejności.
Czytaj też:
Masz w testamencie taki zapis? Spadkobiercy mogą zostać z niczym
Testament to podstawa
Choć prawo jasno określa kolejność dziedziczenia, brak testamentu może spowodować, że majątek trafi do osób, z którymi zmarły nie utrzymywał żadnych relacji.
Sporządzenie dokumentu u notariusza daje pewność, że wola właściciela zostanie uszanowana, a bliscy unikną konfliktów.
Testament pozwala wskazać konkretne osoby lub organizacje, które mają otrzymać spadek, i zabezpiecza majątek przed przypadkowymi skutkami dziedziczenia ustawowego.
Czytaj też:
Emerytury znów w górę. Wiemy, ile wyniosą w 2026Czytaj też:
Koniec przywileju? Mieszkania komunalne na cenzurowanym