Zbliża się majówka, a to również oznacza zapewne wiele problemów w firmach pomiędzy pracownikami. Wiele osób będzie zgłaszała chęć urlopu, chociaż pracodawca nie będzie mógł im go udzielić, a inne zostaną z kolei wysłane na urlop chociaż nie chcą i tym samym utracą część przysługującego wolnego, które być może chcieliby wykorzystać w innym czasie. O przepisach ustalających kwestie urlopów pisze forsal.pl.
Urlop wyznaczony przez pracodawcę, trzeba się zgadzać?
W okresie wiosenno-letnim rośnie zainteresowanie pracowników wykorzystaniem urlopu wypoczynkowego. Zdarzają się jednak sytuacje, w których część zatrudnionych nie wyraża chęci skorzystania z przysługującego im wolnego. Kodeks pracy nie daje pracodawcy swobody w jednostronnym udzielaniu urlopu wypoczynkowego w dogodnym dla niego terminie, z wyjątkiem sytuacji, gdy mowa o zaległym urlopie lub okresie wypowiedzenia. Pracodawca nie może zatem samodzielnie narzucić pracownikowi wykorzystania urlopu w określonym czasie, co oznacza, że urlop wypoczynkowy co do zasady udzielany jest na wniosek pracownika.
W przypadku tzw. długich weekendów, np. w okolicy 1–3 maja, wielu pracodawców stara się ograniczyć funkcjonowanie zakładu pracy. Zgodnie z art. 130 § 2 Kodeksu pracy, każde święto przypadające w innym dniu niż niedziela, a mieszczące się w okresie rozliczeniowym, obniża wymiar czasu pracy o 8 godzin. W 2025 r. 3 maja przypada w sobotę, co oznacza, że pracodawca ma obowiązek wyznaczyć inny dzień wolny od pracy. Może więc ustalić, że 2 maja będzie dniem wolnym, co pozwala w sposób zgodny z prawem zamknąć zakład pracy na czas tzw. długiego weekendu.
Zgodnie z Kodeksem pracy, pracodawca powinien udzielać urlopów wypoczynkowych w roku, w którym pracownik nabył do nich prawo, uwzględniając plan urlopów oraz wnioski pracowników. Plan ten musi jednak również gwarantować prawidłowe funkcjonowanie zakładu pracy. Ustalanie terminów urlopu nie może być całkowicie jednostronne – pracodawca nie ma prawa narzucać urlopu bez porozumienia z pracownikiem, z wyjątkiem szczególnych przypadków.
Jednym z takich wyjątków jest urlop zaległy. W tym przypadku pracodawca ma obowiązek udzielenia go najpóźniej do 30 września kolejnego roku kalendarzowego, niezależnie od zgody pracownika. Orzecznictwo sądów pracy potwierdza, że wskazanie terminu zaległego urlopu przez pracodawcę jest wiążące i nie wymaga akceptacji pracownika.