Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej gwarantuje każdemu Polakowi prawo do ochrony zdrowia (art. 68) i zapewnia równy dostęp do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.
Na podstawie Konstytucji wydaje się, że każdy ma prawo do ochrony zdrowia, niezależnie od swojej sytuacji materialnej, jednak prawo do darmowej opieki medycznej w Narodowym Funduszu Zdrowia jednak może wygasnąć.
Okoliczności utraty prawa do darmowej wizyty u lekarza i recept
Wielu Polaków dowiaduje się o dopiero w gabinecie lekarskim, lub z listu zawierającego rachunek do zapłacenia, że zmiana pracy (dotyczy umów o pracę i innych form zatrudnienia), przerwa w działalności gospodarczej (osoby prowadzące własną firmę, które przestają opłacać składki, tracą prawo do świadczeń.), czy urlop bezpłatny to okoliczności, które mają istotny wpływ na dostęp do darmowej opieki lekarskiej.
Prawo do świadczeń finansowanych z budżetu państwa może wygasnąć już 30 dni po ustaniu obowiązku opłacenia ubezpieczenia zdrowotnego. Konsekwencje braku ubezpieczenia są poważne – jeśli pacjent nie odzyska prawa do świadczeń, musi pokryć koszty leczenia z własnej kieszeni.
Jak odzyskać prawo do darmowej opieki? Przez dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne w NFZ. W tym celu należy zgłosić się do oddziału wojewódzkiego NFZ, wypełnić wniosek (druk ZUS ZZA dla siebie i ZUS ZCNA dla członków rodziny), i podpisać dwa egzemplarze umowy. Przyda się dokument tożsamości oraz potwierdzenie ostatniego okresu ubezpieczenia, np. zaświadczenie z pracy, dowód opłacania składki z działalności gospodarczej lub potwierdzenie z urzędu pracy.
Podstawą wymiaru składki przy dobrowolnym ubezpieczeniu zdrowotnym jest kwota deklarowanego miesięcznego dochodu, nie niższa jednak od kwoty odpowiadającej przeciętnemu miesięcznemu wynagrodzeniu w sektorze przedsiębiorstw z poprzedniego kwartału, włącznie z wypłatami z zysku.
Składka to 9 proc. podstawy wymiaru. NFZ nalicza także dodatkową opłatę za przerwy w ubezpieczeniu:
- od 3 miesięcy do roku – opłata to co najmniej 20 proc. podstawy wymiaru,
- powyżej 1 roku do 2 lat – 50 proc.,
- powyżej 2 do 5 lat – 100 proc.,
- powyżej 5 do 10 lat – 150 proc.,
- powyżej 10 lat – 200 proc.
Dyrektor oddziału wojewódzkiego NFZ może odstąpić od pobrania opłaty lub rozłożyć ją na raty w wyjątkowych przypadkach, dlatego warto zgłosić się do urzędu jak najszybciej.
Czytaj też:
Nie więcej niż 48 tys. zł. Wynagrodzenia medyków w Polsce