Emerytura to nie koniec świata. Wręcz przeciwnie. Aż 90 proc. Polek i niewiele mniej, bo 85 proc. Polaków, których od osiągnięcia wieku emerytalnego dzieli nie więcej niż dziesięć lat, chce przejść na emeryturę jak najszybciej – tak wynika z badania „Przygotowanie do starości. Polacy w wieku przedemerytalnym o swojej przyszłości”, które w ramach projektu Instytutu Pracy i Spraw Socjalnych przeprowadził prof. Piotr Szukalski, demograf z Uniwersytetu Łódzkiego.
Zdecydowana większość badanych Polaków nie tylko zamierza przejść na emeryturę zaraz po osiągnięciu wymaganego wieku, ale też chce zakończyć aktywność zawodową. Skoro tak, to warto wiedzieć jakie benefity wiążą się z otrzymaniem legitymacji emeryta. Obecnie w Polsce jest już około 9 mln emerytów i rencistów.
Polak na emeryturze jest automatycznie cyfrowy
Legitymację wydaje Zakład Ubezpieczeń Społecznych i jest ona potwierdzeniem nabycia prawa do świadczenia emerytalnego, renty lub nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego. Od 2023 roku jest dostępna w dwóch formach: plastikowej karty lub elektronicznej mLegitymacji.
Od 1 stycznia 2023 roku legitymacja emeryta automatycznie jest wydawana w formie elektronicznej, a dokument tradycyjny (plastikowa karta) dostępny jest na dopiero po wypełnieniu wniosku ERL i złożeniu go w ZUS.
Czasami legitymacja emeryta jest nazywana kartą seniora, a to są dwa różne dokumenty. Ogólnopolska Karta Seniora to autorski program Stowarzyszenia MANKO z Krakowa, które od 27 lat aktywnie działa na rzecz seniorów. Też upoważnia do zniżek w wielu punktach w całej Polsce: w sanatoriach, uzdrowiskach, przychodniach, gabinetach rehabilitacji, instytucjach zdrowia i kultury.
Jest wydawana bezpłatnie w 290 gminach i miastach całej Polski, które przystąpiły do Programu Gmina Przyjazna Seniorom, i które współfinansują wydanie lokalnej edycji Ogólnopolskiej Karty Seniora mieszkańcom, którzy ukończyli 60 lat. Można ją także otrzymać indywidulanie, po wypełnieniu formularza znajdującego się na stronie internetowej glosseniora.pl i po zapłaceniu 35 zł za rok i 50 zł za dwa lata.
Co robią emeryci na emeryturze?
Zajmowanie się wnukami to stereotyp. Emeryci w Polsce deklarują, że czas, który kiedyś przeznaczali na pracę, teraz wykorzystują na zajęcia związane z rozwojem osobistym, np. wykłady na uniwersytetach trzeciego wieku, naukę języków obcych, naukę tańca, wyjścia do kina lub teatru oraz wyjazdy na wycieczki. Ta grupa wiekowa energicznie korzysta też z możliwości jakie daje Unia Europejska. Mnóstwo stowarzyszeń, które założyli emeryci, korzysta z wyjazdów i nauki w ramach programu Erasmus.
Z badania PolSenior2, przeprowadzonego przez Gdański Uniwersytet Medyczny, wynika, że największą popularnością cieszą się wyjazdy na wczasy, wycieczki stacjonarne lub do znajomych (38,2 proc.), a także pobyty na działce (31,7 proc.). Co czwarty emeryt wybiera wycieczki całodniowe, bez noclegu (24,9 proc.), a 22 proc. decyduje się na wycieczkę wielodniową. Do uzdrowisk jeździ 19,3 proc. emerytów.
Duża grupa polskich emerytów wyjeżdża też za granicę. Ponieważ nie muszą się przejmować konkretnymi terminami, zazwyczaj wybierają się tam między kwietniem a czerwcem lub wrześniem i listopadem. Najczęściej odwiedzają swoich bliskich w Wielkiej Brytanii i USA. Chętnie wyruszają również do państw basenu Morza Śródziemnego: Włochy, Hiszpania, Chorwacja czy Grecja.
Polscy seniorzy korzystają z Facebooka i Instagrama oraz Tik Toka, prowadzą blogi, robią zakupy online, płacą Blikiem, a jeśli mają wnuki, to rozmawiają z nimi na komunikatorach.
Zniżki w podróży, które warto znać
Legitymacja emeryta to przepustka do tańszych podróży. Ulgi dla osób powyżej 60. roku życia wynoszą od 10 proc. do 50 proc. w zależności od przewoźnika. Emeryci i renciści mogą także skorzystać z dwóch ulgowych przejazdów w ciągu roku, na które przysługuje zniżka 37 proc., pociągiem dowolnego przewoźnika kolejowego po okazaniu legitymacji emeryta-rencisty.
Pociągi PKP Intercity oferują emerytom 30 proc. na jednorazowe przejazdy wszystkimi pociągami oraz 30 proc. na bilety okresowe (tylko w pociągach kategorii TLK oraz IC). Wielu pozostałych przewoźników także ma swoje zniżki dla seniorów, o które trzeba zapytać krótko przed wykupieniem biletu.
Miasta, muzea, uzdrowiska i apteki dla seniorów
Miasta również oferują seniorom zniżki na przejazdy komunikacją miejską. W Warszawie, osoby, które ukończyły 70 lat, jeżdżą komunikacją miejską za darmo, a emeryci i renciści do ukończenia 70 roku życia z legitymacją emeryta mogą liczyć na zniżkę 50 proc. W Gdyni osoby po 70. roku życia mają prawo do bezpłatnych przejazdów komunikacją miejską.
Seniorzy, którzy ukończyli 75 lat, lub ukończyli 60 lat oraz mają prawo do emerytury, której wysokość nie przekracza miesięcznie kwoty 50 proc. przeciętnego wynagrodzenia, są zwolnieni z opłacania abonamentu radiowo-telewizyjnego.
Wiele muzeów oferuje emerytom i rencistom po okazaniu legitymacji bilety ulgowe. W Muzeum Narodowym w Warszawie zniżka wynosi 50 proc. Muzeum ma też cykliczne wykłady z historii sztuki dla seniorów. W Centrum Szyfrów Enigma w Poznaniu bilet dla seniora kosztuje 10 zł, a bilet normalny – 28 zł. Na emerytów i rencistów czekają też na przykład warsztaty na przykład z druku 3D. Ulgowe bilety codziennie oferuje też posiadaczom legitymacji emeryta Muzeum Architektury we Wrocławiu. Innymi słowy – każda kulturalna placówka w Polsce ma zniżkę dla seniorów.
Zniżki czekają też na nich w hotelach, pensjonatach, ale także teatrach, kinach, muzeach, na koncertach, w ogrodach botanicznych czy zoologicznych. Wynoszą one w zależności placówki od 5-50 proc. Są też darmowe wejścia w niektóre dni tygodnia. Tańsze wejściówki emeryci mają także na baseny, siłownie czy zajęcia fitness organizowane specjalnie dla seniorów. Niektóre formy oferują też ulgi na usługi fryzjerskie, kosmetyczne czy masaże w ramach programów skierowanych do emerytów. Seniorzy mogą liczyć także na 50 proc. ulgi podczas wyrabiania paszportu.
Problem polega na tym, że osoby posiadające legitymację emeryta nie zdaja sobie sprawy z ułatwień, które im przysługują i wcale o zniżki i ulgi nie pytają, a wiele placówek nie przyznaje ich automatycznie.
Czytaj też:
Emerytura stażowa pod warunkami. Nowe świadczenie od ZUSCzytaj też:
Emerytura kapitałowa. Odkładanie pieniędzy w OFE jednak się opłaciCzytaj też:
Nie pracowali, ale mają za co żyć. To da się zrobić w Polsce