Płot na granicy działek. Kto ponosi koszty budowy?

Problem stawiania płotu na granicy działek często dotyczy właścicieli sąsiadujących ze sobą nieruchomości. Czy w sytuacji, gdy jeden z sąsiadów chce postawić ogrodzenie, drugi ma obowiązek partycypować w kosztach jego budowy? Czy wzniesienie płotu wymaga pozwolenia na budowę lub zgłoszenia? Prawo jasno określa zasady, ale w praktyce często wywołuje spory sąsiedzkie.

Definicja płotu

Czy za płot można uznać żywopłot, mur czy rów? Pojęcie to występuje w różnych aktach prawnych – przede wszystkim w Prawie budowlanym, licznych rozporządzeniach oraz Kodeksie cywilnym. Zgodnie z Kodeksem cywilnym przepisy dotyczące płotu stosuje się także do rowów, murów, żywopłotów, a nawet drzew rosnących przy granicy działek.

Na budowę zwykłego ogrodzenia do 2,2 m wysokości nie jest wymagane pozwolenie ani zgłoszenie. W przypadku wyższych płotów konieczne jest zgłoszenie w starostwie powiatowym, wraz z:

• oświadczeniem o prawie do dysponowania nieruchomością,
• szkicami lub rysunkami technicznymi,
• decyzjami i uzgodnieniami wymaganymi odrębnymi ustawami,
• dokumentacją zapewniającą nośność konstrukcji i bezpieczeństwo ludzi.

Brak zgłoszenia może skutkować nakazem wstrzymania budowy lub jej rozbiórką oraz obowiązkiem uiszczenia opłaty legalizacyjnej w wysokości 2 500 zł.

Koszty, zgoda sąsiada i utrzymanie płotu

Wspólne korzystanie z płotu na granicy działek reguluje Kodeks cywilny. Zgodnie z art. 154 §1, mury, rowy i płoty znajdujące się na granicy służą do wspólnego użytku sąsiadów, a koszty utrzymania należy dzielić proporcjonalnie do udziału w nieruchomości. Jeśli jeden z sąsiadów wznosi nowy płot samodzielnie, ponosi wszystkie koszty, chyba że strony ustalą inaczej.

Ogrodzenie może powstać bez zgody sąsiada, pod warunkiem że znajduje się w całości na jego działce, natomiast w przypadku budowy dokładnie na granicy, zgoda sąsiada jest konieczna, zwłaszcza gdy ma współuczestniczyć w kosztach.

Bezpieczeństwo i zmiany przepisów od 2026 roku

Płot powinien być bezpieczny dla ludzi i zwierząt. Nie może posiadać ostrych zakończeń, toksycznych powłok ani szczelin, w których zwierzę mogłoby się zaklinować. Konstrukcja musi być stabilna i odporna na warunki atmosferyczne.

Od 2026 roku wchodzą nowe przepisy ograniczające stosowanie niebezpiecznych materiałów (drut kolczasty, tłuczone szkło) na wysokości do 2,2 m. Ponadto:

• bramy i furtki nie będą mogły otwierać się na zewnątrz działki,
• furtka przy budynkach mieszkalnych lub użyteczności publicznej nie może utrudniać dostępu osobom z ograniczeniami,
• minimalna szerokość furtki ma wynosić 0,9 m.

Zmiany w prawie mają na celu poprawę bezpieczeństwa i komfortu użytkowania płotów dla wszystkich właścicieli sąsiednich działek.