Darowizna nie musi być na zawsze. Zobacz, jak ją cofnąć

Podarowałeś komuś mieszkanie, pieniądze lub działkę? Jednak nie docenił tego lub twoja sytuacja się zmieniła? Rażąca niewdzięczność, przestępstwo, pogorszenie sytuacji – zobacz, kiedy można cofnąć darowiznę i jak zrobić to zgodnie z prawem.

Czym jest darowizna?

Darowizna to umowa, w której jedna osoba (darczyńca) przekazuje drugiej (obdarowanemu) majątek – może to być nieruchomość, przedmiot, pieniądze lub inny dar – bez żadnego zobowiązania zwrotu, zgodnie z art. 888 Kodeksu cywilnego. To powszechna forma wsparcia, popularna w rodzinach, choć formalnie obejmuje nawet drobne prezenty.

Odwołanie darowizny – rażąca niewdzięczność

Prawo pozwala cofnąć darowiznę już wykonaną, jeśli obdarowany dopuścił się rażącej niewdzięczności, np. wyrządził krzywdę darczyńcy, popełnił przestępstwo przeciwko niemu albo nie wywiązywał się z obowiązków rodzinnych – to przesłanki określone w art. 898 § 1 Kodeksu cywilnego. Dobrym przykładem jest znęcanie się nad darczyńcą lub bezprawne pozbawienie go dóbr.

Odwołanie darowizny niewykonanej – pogorszenie sytuacji majątkowej

Darczyńca może także wycofać niewykonaną darowiznę (czyli umowę, w której nie przekazano jeszcze daru), gdy jego sytuacja finansowa pogorszy się do tego stopnia, że wykonanie darowizny zagrozi jego utrzymaniu lub wypełnieniu obowiązków alimentacyjnych, zgodnie z art. 896 Kodeksu.

Terminy, forma i skutki odwołania darowizny

Na odwołanie darowizny z powodu rażącej niewdzięczności darczyńca ma jeden rok – liczony od momentu, kiedy dowiedział się o przesłance.

Jeśli darczyńca przebaczył obdarowanemu, nie może odwołać darowizny z tego powodu. Odwołanie następuje poprzez pisemne oświadczenie – w przypadku nieruchomości wymagana jest forma aktu notarialnego.

Obdarowany musi następnie zwrócić przedmiot darowizny lub jego równowartość – jeśli odmówi, sprawa może trafić do sądu.