O tym trzeba wiedzieć kupując przez internet. Takie jest prawo

Kupując online często nie znamy tak naprawdę jakości wyrobów, które zakupujemy. Tym bardziej powinniśmy znać swoje prawa, jeżeli decydujemy się na zakupy produktów z sieci. Warto wiedzieć więc, ile czasu mamy na zwrot towaru i jakie normy powinien on spełniać.

Zakupy online, co powinniśmy wiedzieć

Przedsiębiorca zawierający umowę z konsumentem na odległość lub poza lokalem ma obowiązek przekazania w jasny sposób kluczowych informacji jeszcze przed zawarciem umowy. Dotyczy to m.in. danych kontaktowych, cech towaru lub usługi, pełnej ceny z kosztami dodatkowymi, zasad płatności, dostawy, reklamacji oraz prawa do odstąpienia od umowy.

Konsument musi zostać poinformowany o długości trwania umowy, warunkach jej wypowiedzenia, minimalnych zobowiązaniach oraz dostępnych pozasądowych sposobach rozwiązywania sporów. W momencie składania zamówienia klient musi wyraźnie potwierdzić, że rozumie, iż zamówienie wiąże się z obowiązkiem zapłaty — np. poprzez przycisk oznaczony „zamówienie z obowiązkiem zapłaty”.

Informacje te muszą być utrwalone i przekazane na trwałym nośniku (np. e-mailem) najpóźniej przy dostawie produktu lub przed rozpoczęciem usługi. Niedopełnienie obowiązków informacyjnych może skutkować karą grzywny do 5 tys. zł, zgodnie z Kodeksem wykroczeń.

Jakie mamy gwarancje w przypadku zakupów przez internet

Konsument dokonujący zakupów w sieci ma prawo wyboru – może skorzystać z rękojmi lub gwarancji, niezależnie od siebie. Co istotne, zgłoszenie roszczenia z gwarancji zawiesza bieg terminu rękojmi. Decyzja, która forma dochodzenia roszczeń będzie korzystniejsza, należy wyłącznie do kupującego.

Rękojmia to ustawowa odpowiedzialność sprzedawcy za wady fizyczne lub prawne rzeczy. Obowiązuje przez 2 lata, a jeśli wada ujawni się w ciągu roku od zakupu, przyjmuje się, że istniała już w momencie wydania towaru. Konsument może wówczas żądać naprawy, wymiany, obniżki ceny lub odstąpienia od umowy (w przypadku istotnej wady), a wszelkie koszty ponosi sprzedawca.

Gwarancja to dobrowolne zobowiązanie gwaranta (np. producenta) wynikające z dokumentu gwarancyjnego. Określa ona, na jakich zasadach i przez jaki czas można domagać się naprawy lub wymiany. Zakres ochrony oraz czas trwania zależą od zapisów gwarancji.

Odstąpienie od umowy w przypadku zakupów online

Konsument, który zawarł umowę na odległość (np. przez internet), ma prawo odstąpić od niej w ciągu 14 dni bez podania przyczyny. Termin liczy się od dnia otrzymania towaru, ostatniej jego części (jeśli dostawa odbywa się etapami) lub pierwszej przesyłki w przypadku dostaw cyklicznych. Jeżeli sprzedawca nie poinformuje o tym prawie, okres ten wydłuża się do 12 miesięcy. Oświadczenie o odstąpieniu można złożyć pisemnie lub elektronicznie, a sprzedawca ma obowiązek potwierdzić jego otrzymanie.

Zwrot pieniędzy obejmuje koszt towaru i najtańszą oferowaną przesyłkę. Konsument pokrywa koszt odesłania rzeczy, chyba że sprzedawca zgodzi się go przejąć. Towar można sprawdzić jak w sklepie stacjonarnym, ale nie należy go użytkować. Oryginalne opakowanie nie jest warunkiem odstąpienia, choć zaleca się je zachować. Odstąpić od umowy można nawet przed dostarczeniem towaru.

W przypadku usług, jeśli konsument zażąda rozpoczęcia ich wykonania przed upływem 14 dni, musi zapłacić za świadczenie zrealizowane do momentu odstąpienia. Jeśli usługa została wykonana w całości za zgodą klienta, prawo do odstąpienia przepada.

Nie można odstąpić od umowy m.in. przy zakupie towarów na zamówienie, produktów szybko psujących się, zapieczętowanych artykułów higienicznych po otwarciu, treści cyfrowych uruchomionych za zgodą klienta, usług hotelarskich lub biletów na wydarzenia z określoną datą. Wyjątki te są dokładnie określone w ustawie o prawach konsumenta.

Co z ochroną naszych danych osobowych podczas internetowych transakcji

RODO (Rozporządzenie o Ochronie Danych Osobowych) to unijne prawo chroniące dane osobowe osób fizycznych w UE. Obowiązuje wszędzie tam, gdzie dane są zbierane, przechowywane lub przetwarzane – także w e-commerce. W praktyce oznacza to, że sklep internetowy może gromadzić tylko te dane, które są niezbędne do realizacji zamówienia (np. adres do wysyłki), a klient musi być jasno poinformowany, w jakim celu i na jakiej podstawie jego dane są przetwarzane. RODO wymaga również, by dane były odpowiednio zabezpieczone i udostępniane tylko tam, gdzie to konieczne, np. firmie kurierskiej – za uprzednią zgodą klienta.

Każdy konsument ma określone prawa, m.in. dostęp do swoich danych, możliwość ich poprawienia, usunięcia, ograniczenia przetwarzania, cofnięcia zgody czy przeniesienia danych do innego podmiotu. W razie naruszeń przysługuje mu skarga do Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych. RODO w e-commerce wymusza więc na sprzedawcach przejrzystość, celowość działań oraz respektowanie praw klienta na każdym etapie przetwarzania jego danych.

Podczas zakupów online ważne jest też bezpieczeństwo płatności

Bezpieczeństwo płatności online to obowiązek każdego sprzedawcy prowadzącego sklep internetowy. Wymaga ono zastosowania nowoczesnych rozwiązań: bezpiecznych systemów płatniczych, szyfrowania danych (np. SSL), monitorowania transakcji, a także edukowania personelu. Warto również zadbać o bezpieczeństwo aplikacji mobilnych, by klienci mogli dokonywać zakupów bez ryzyka na różnych urządzeniach.

Kupujący, chcąc uniknąć zagrożeń, powinni wybierać sprawdzone sklepy z dobrymi opiniami i bezpiecznym połączeniem (HTTPS z ikoną kłódki). Zaleca się korzystanie z renomowanych operatorów płatności, silnych haseł oraz weryfikacji dwuetapowej. Trzeba uważać na podejrzanie tanie oferty i weryfikować wiarygodność sprzedawcy, np. sprawdzając regulamin lub kontaktując się bezpośrednio.

Źródła: konsument.gov.pl/hauslag.pl