Wizyta bez skierowania i rejonizacji. Do którego lekarza tak się dostaniesz?
Skierowanie od lekarza pierwszego kontaktu do specjalisty to dowód na to, że wizyta jest uzasadniona medycznie, i że pacjent kwalifikuje się do leczenia specjalistycznego.
Skierowanie pozwala na zarejestrowanie się do konkretnej placówki specjalistycznej i umówienie wizyty, co usprawnia dostęp do leczenia. Jest niezbędne do korzystania z publicznego systemu opieki zdrowotnej (NFZ), gdzie świadczenia specjalistyczne są finansowane z budżetu państwa, na który wszyscy się składamy. Ale coraz więcej specjalistów jest dostępnych dla chorych bez skierowania.
Jakie specjalizacje są dostępne dla pacjentów bez skierowania?
Grupa lekarzy specjalistów, do których w 2025 roku nie potrzeba skierowania to:
- psychiatra,
- ginekolog i położnik,
- onkolog,
- wenerolog,
- dentysta.
Od 1 stycznia 2025 roku nie potrzeba skierowania także do optometrysty, psychologa i lekarza medycyny sportowej.
Optometrysta to specjalista, który diagnozuje wady wzroku i na tej podstawie dobiera odpowiednią korekcję optyczną (chodzi zarówno o okulary, jak i o soczewki kontaktowe). W przeciwieństwie do okulisty, optometrysta nie posiada uprawnień do diagnozowania chorób oczu czy do wykonywania zabiegów chirurgicznych na oczach.
Lekarz medycyny sportowej bada, jakie procesy zachodzą w ciele człowieka w trakcie wykonywania ćwiczeń fizycznych, jak zachowuje się organizm po zakończonym wysiłku, jak również co się dzieje w przypadku braku ruchu. Do specjalisty możemy się zgłosić, aby wykonać pakiet badań, dzięki którym możliwe będzie dobranie odpowiedniego rodzaju treningu oraz obciążeń w trakcie ćwiczeń. Możemy się do niego wybrać w przypadku złamań, skręceń kostki, urazu kolana lub barku, urazów ścięgien, więzadeł, mięśni oraz w przypadku astmy wysiłkowej.
Mimo zapowiedzi zmian, nadal wymagane jest skierowanie do dermatologa.
Czy nada obowiązuje rejonizacja?
W Polsce nie obowiązuje rejonizacja. Można się zapisać do lekarza w dowolnym miejscu Polski. W razie zagrożenia zdrowia lub życia pomagają izby przyjęć i szpitalne oddziały ratunkowe.
Nocna i świąteczna opieka zdrowotna działa na podobnych zasadach jak podstawowa opieka zdrowotna. Dyżurujący lekarz udziela porady w warunkach ambulatoryjnych i telefonicznie.